Międzynarodowa firma doradcza Savills opublikowała niedawno raport dotyczący sytuacji na rynkach komercyjnych w Polsce. Autorzy wskazują w nim m.in. na bieżące trendy, których doświadcza rynek biurowy, jak i na przewidywane prognozy na rok 2024. Co możemy znaleźć w raporcie?
Rynek biurowy – trendy roku 2023
Rok 2023 naznaczony był niezmiennie trudną sytuacją na światowych rynkach nieruchomości. Głównymi czynnikami destabilizującymi był wciąż trwający kryzys geopolityczny i rozchwianie na rynkach finansowych. Wszystkie te czynniki – w sposób mniej lub bardziej bezpośredni – spowodowały wzrost inflacji, która również dotknęła Polskę.
Inflacja zaś widocznie wpłynęła na polski rynek biurowy. Celem jej obniżenia podnoszono bowiem stopy procentowe, a to natomiast zahamowało aktywność deweloperską, przekładając się na niski wolumen inwestycyjny. W okresie od stycznia do września b.r. był on aż o 65% niższy niż w analogicznym przedziale czasowym rok temu.
Trend ten znajduje swoje odzwierciedlenie w liczbach. W 2023 roku Warszawa zanotowała najniższą nową podaż biur (ok. 67 000 m.kw.), zaś polskie miasta regionalne drugą najniższą w ostatnim dziesięcioleciu (ok. 328 000 m.kw.). Specyfika polskiego rynku, opartego na zagranicznym kapitale inwestycyjnym, dodatkowo napędzała ten problem w obliczu zagrożeń geopolitycznych w naszym regionie Europy.
Pomimo faktu, że w ostatnim okresie NBP dokonał pierwszych obniżek stóp procentowych, to Europejski Bank Centralny (EBC) nie zdecydował się jeszcze na ten ruch. Pierwsze kroki ze strony EBC, redukujące wartość stóp procentowych, spodziewane są najwcześniej w II kwartale 2024 roku. Oznacza to zatem, że wzrost aktywności deweloperskiej może jeszcze przez jakiś czas nie nastąpić.
Nie należy również zapominać o zmieniającym się modelu pracy. Utrwalony przez pandemię Covid-19 (i wynikający z niej lockdown) model pracy hybrydowej także w sposób istotny wpłynął na polski rynek biurowy. Przełożył się on na malejący popyt na nieruchomości biurowe jak i optymalizację wykorzystywanej przez najemców powierzchni. W 2023 roku obserwowaliśmy coraz częstszy proceder przenoszenia się firm do biur mniejszych powierzchniowo, lecz zapewniających lepsze warunki pracy pracownikom. W Warszawie średni metraż wynajmowanej powierzchni biurowej spadł przez to o ponad 200 m.kw. w porównaniu z latami przed pandemią Covid-19.
Rynek biurowy – prognozy na 2024
Pomimo wspomnianej już wcześniej zachowawczości polityki dot. stóp procentowych ze stropy EBC, w roku 2024 spodziewane są ich pierwsze obniżki. Pociągnie to za sobą niższe koszty finansowania ze strony inwestorów, co najpewniej zachęci ich do większej aktywności na rynku. Spadek wspomnianych kosztów ma dodatkowo znacząco zmniejszyć różnice między oczekiwaniami kupujących i sprzedających, zwiększając wolumen inwestycyjny.
Kolejną istotnym trendem, którego możemy spodziewać się w roku 2024 będzie zaostrzenie norm i wymogów w zakresie ochrony środowiska. W obszarze ESG deweloperzy polskich nieruchomości komercyjnych będą kłaść większy nacisk na dekarbonizację, redukcję śladu węglowego i zmniejszenie zużycia energii.
Możemy zakładać, że firmy jak i banki finansujące budowę nowych powierzchni biurowych będą przykładać większą wagę do czynnika ekologicznego. Rynek biurowy może przez to odczuć rosnący priorytet środowiskowy, będąc zmuszonym do oferowania najemcom nieruchomości spełniających wszystkie wymogi w zakresie ochrony środowiska.
Stale trwający rozwój technologii informatycznych będzie kolejnym widocznym trendem. Eksperci Savills uważają, że polska infrastruktura technologiczna w nieruchomościach wymagać będzie modernizacji. Rozwój tych technologii, co ważne, ma nie opierać się tylko na wprowadzeniu nowych rozwiązań, lecz również na adaptacji tych już istniejących. Co więcej – rozwój technologii może być dodatkowo wykorzystywany do wdrażania rozwiązań i działań z zakresu ochrony środowiska.
Pełną treść raportu można znaleźć TUTAJ